2. Wiedza i rozprzestrzenianie się wiedzy – zamierzone i niezamierzone dzielenie się wiedzą

W module „7.1 – Zdolność do wewnętrznego dzielenia się wiedzą i pomysłami w organizacji – czym jest wiedza” przeanalizowaliśmy proces tworzenia wiedzy, to, w jaki sposób socjalizacja jest kluczowa dla procesu tworzenia wiedzy poprzez wymianę wiedzy i pomysłów, oraz to, w jaki sposób możemy wspierać wymianę wiedzy i pomysłów wewnątrz naszej organizacji. W całej tej dynamice wydaje się, że cel dzielenia się wiedzą i pomysłami jest zamierzony. Jednak stały przepływ informacji, wiedzy i pomysłów, w którym żyjemy na co dzień, nie składa się ani z celowego dzielenia się wiedzą, ani z nieistotnych informacji. Wiedzą można się dzielić także w sposób niezamierzony. I tego również należy być świadomym.

Źródło: https://pixabay.com/pt/illustrations/marca-marcador-m%c3%a3o-escrever-1577987/ (photo by Gerd Altman)

Nieformalny lub niezamierzony transfer wiedzy między organizacjami, znany również jako transfer wiedzy, stanowi uzupełnienie dzielenia się wiedzą w ramach formalnej współpracy. Jest to rodzaj wiedzy, z której korzystają organizacje, mimo że w nią nie zainwestowały. Ponieważ ta forma transferu wiedzy jest w dużym stopniu związana z interakcją twarzą w twarz, jest ona także silnie związana z bliskością przestrzenną organizacji. Transfer wiedzy ma tendencję zmniejszania się wraz ze wzrostem odległości. Wraz z szybkim rozwojem technologii informacyjnych i komunikacyjnych można argumentować, że odległość fizyczna może faktycznie stanowić przeszkodę w transferze wiedzy i pomysłów, ale dowody wskazują, że wpływ technologii komunikacyjnych jest wciąż niewielki, jeśli chodzi o nieformalną wymianę wiedzy.

Z kim masz częstszy kontakt i interakcję, z ludźmi z organizacji znajdujących się w pobliżu czy z ludźmi z organizacji znajdujących się daleko od Ciebie?

Odległość nie jest jednak tylko kwestią geografii. Możemy mówić o różnych rodzajach bliskości:

• Społecznej i kulturowej;
• Relacji;
• Technologicznej;
• Kognitywnej.

Bliskość społeczna i kulturowa

Bliskość społeczna i kulturowa odnosi się do podobieństw w zakresie wzorców zachowań, pokrewieństwa kulturowego, zaufania, poczucia przynależności.

Bliskość relacyjna

Bliskość relacyjna odnosi się do możliwości współpracy pomiędzy terytoriami i organizacjami. Jeśli myślisz o szeregu partnerów zewnętrznych, z którymi współpracujesz, np. dostawcach, poziom bliskości z tymi partnerami nie jest związany z ich bliskością geograficzną, ale z relacjami, jakie z nimi nawiązałeś.

Bliskość technologiczna

Bliskość technologiczna odnosi się do podobieństwa pomiędzy regionami i organizacjami na poziomie specjalizacji produkcyjnej oraz lokalizacji sektorów produkcyjnych.

Bliskość poznawcza

Bliskość poznawcza odnosi się do zdolności i umiejętności należących do wspólnej bazy wiedzy. Może być w dużym stopniu powiązana ze zdolnością do „mówienia” wspólnym językiem, zrozumiałym dla wszystkich zaangażowanych stron.

Źródło: https://pixabay.com/pt/photos/m%c3%a3os-terra-pr%c3%b3xima-gera%c3%a7%c3%a3o-4091879/ (image by Gerd Altman)

Różne rodzaje odległości i bliskości mogą mieć także różny wpływ na zdolność do wspierania wymiany i przyswajania wiedzy.

O ile odległość geograficzna i poznawcza ma większy wpływ na zdolność do wymiany i zachowania wiedzy, o tyle bliskość relacyjna, technologiczna i społeczna ma większy wpływ na skuteczność rozpowszechniania wiedzy.

Ważne jest również zrozumienie, że również profil regionów, w których znajdują się organizacje, ma wpływ na poziom bliskości. Jednym z prostych przykładów jest lokalizacja instytucji szkolnictwa wyższego (HEI). Jeśli organizacja jest zlokalizowana w mieście, w którym znajduje się uniwersytet, okazje do interakcji oraz wymiany pomysłów i wiedzy z tą organizacją będą częstsze i uznawane za normalne. Jeśli natomiast organizacja jest zlokalizowana w mieście, w którym nie ma w pobliżu żadnej uczelni, prawdopodobnie nie będzie miała możliwości angażowania się w wymianę wiedzy i pomysłów z tego typu organizacjami.

W zakresie relacji zewnętrznych i interakcji organizacji, a także w zależności od różnych operacji i obszarów działalności, można znaleźć różne rodzaje bliskości z różnymi interesariuszami – klientami, dostawcami, rówieśnikami, ekspertami, konkurentami itp.

Jak więc widać, mówiąc o dzieleniu się wiedzą i pomysłami, mamy do czynienia z ogromnym ekosystemem, w którym zarówno organizacja, jak i jej pracownicy działają i współdziałają, co stwarza szeroki wachlarz możliwości wymiany wiedzy, niezależnie od tego, czy jest ona zamierzona i w którą się inwestuje, czy niezamierzona.

Aby móc dzielić się wiedzą i pomysłami, niezbędne jest używanie WSPÓLNEGO JĘZYKA.

Aby móc skutecznie dzielić się wiedzą i zdobywać nową, trzeba rozumieć, co się przekazuje.